Зошто славиме Стара Нова Година на 14-ти јануари?
 

Во пресрет на Старата, Православна, Нова Година се сетив колку збунувачка беше таа за мене, кога бев дете. Значи, додека одев во основно и средно училиште, ми беше чудно кога гледав како луѓето масовно одат на дочек на Старата Нова Година по хотели, ресторани, во домашен амбиент? Ми изгледаше дека сакаат да направат реприза на дочекот на Новата Година, дека си бараат причина за славење и забава. Ама ме бунеше фактот дека славењето секогаш беше две недели после први јануари, во очи на празникот Василица. Секако, возрасните околу мене не знаеја да ми објаснат зошто се слави Стара Нова Година и што значи тоа? А, уште повозрасните, кои биле родени пред времето на Титова Југославија, во недостаток на вистински одговор, според само нивна логика, го поврзуваа славењето на Старата Нова Година со верскиот празник Василица???

Се разбира дека ништо од ова не беше точно. Вистината ја осознав дури откако почнав да ја проучувам астрологијата и сега ќе ја споделам со оние од вас кој не ја знаат. Но, на оние кои се брзаат и не сакаат да читаат до крајот, уште веднаш да им кажам дека славењето на Новата Година ноќта меѓу 13 и 14 јануари, нема никаква смисла ниту научна подлога, ниту пак има оправданост од астрономски аспект. А сега, да тргнеме со ред.

Дали сте знаеле дека најдолгата година во историјата траела 445 дена? Да, добро прочитавте. Не 365 туку 445 дена. Ако се прашувате кога се случило такво нешто, одговорот е во 46-тата година П.Н.Е. Проблемот бил во тоа што Римјаните, до тогаш, користеле календар без престапни години, и покрај тоа што знаеле дека нивната година трае 6 часа подолго од 365 дена, но не знаеле како да го вкалкулираат тоа време. Така, со текот на годините, се насобрале деновите и годината траела 445 дена. Тогаш, римскиот император Гај Јулие Цезар, сакајќи да воведе ред во пресметувањето на времето, го повикал александрискиот астроном Сосигениј да ја направи корекцијата на римскиот календар.

Што направил точно Сосигениј?

Тој вишокот денови ги додал на 46-тата година ПНЕ. А потоа, го вовел системот, според кој, секоја четврта година на февруари му се додава уште еден ден, за да се изедначи разликата во времето. Реформираниот календар бил наречен јулијански, во чест на Јулие Цезар.

Како што астрономијата понатаму се развивала, било пресметано дека Сончевата година не трае 365 дена и 6 часа, туку 365 дена, 5 часа, 48 минути и 46 секунди. Значи, 11 минути и 14 секунди пократко. Па, кога од времето на воведување на јулијанскиот календар, 46 година ПНЕ, до 1582 година, кога папата Грегориј 13 одлучил да направи корекција во јулијанскиот календар, се собере разликата од 11 минути и 14 секунди, се појавиле 10 дена разлика. Тогаш, папата Грегориј 13 го повикал на помош језуитскиот математичар Кристофер Клавијус, а тој предложил, разликата во времето да се усогласи со тоа што, 1582 година ја скратиле за десет дена. Овој календар бил наречен грегоријански, во чест на папата Грегориј, и од тогаш па до денес, целиот свет го користи за сметање на времето, бидејќи најмногу одговара на астрономските појави.

Грегоријанскиот календар не го прифатиле само некои православни цркви, како Руската, Украинската, Белоруската, Српската, Македонската, Црногорската, Ерменската, Молдавската, Грузијската, Ерусалим, некои германски кантони во Швајцарија и делови од Шкотска. Тие и понатаму своите празници ги сметаат според Јулијанскиот календар, кој од 1582 до денес доцни веќе 13 дена. Ете, тоа е причината поради која православната Нова Година се слави ноќта меѓу 13-ти и 14-ти јануари. Но, тоа е тотално погрешно, бидејќи нема никаква логика, во текот на целата година, да го пресметуваме времето по грегоријанскиот календар, а само верските празници и Новата Година да се слават според јулијанскиот календар.

Ако мене ме прашате кога е вистинското време за славење на Божиќ, Велигден, Нова Година, секако дека тоа се датумите на кои ги обележува католичката, протестантската црква и оние православни цркви кои слават заедно со нив. Зошто? Бидејќи тоа е во согласност со астрономските појави. Значи, славење Нова Година, Божиќ и Велигден според јулијански календар, по кој не се смета времето уште од 1582, е чиста глупост, инерција или инает на црковните великодостојници.

Но, секој има право на слободен избор, нели? Па, кој сака нека повели на славење.

Виолета С. Марсол

 

 
 
Регистрирано во Македонска Авторска Агенција
под реден број 970 Скопје
 
Ниту еден дел од овој текст не смее да биде препечатуван, копиран или објавуван во било која форма или на било кој начин во електронските или печатените медиуми, без писмена согласност од авторот.
Недозволеното репродуцирање се казнува со закон.